Çalışma hayatında psikolojik şiddet, her geçen gün daha fazla dikkat çeken ve üzerinde durulması gereken bir konu haline gelmiştir. “Mobbing” olarak bilinen bu tür psikolojik taciz, bir çalışanın sürekli olarak ruhsal ve psikolojik baskıya maruz kalması anlamına gelir. Çalışan üzerinde olumsuz etkiler bırakan mobbing, yalnızca işyerinde değil, kişinin sosyal ve aile yaşamını da etkileyebilir. Mobbing, iş yerindeki güç ilişkilerinin kötüye kullanılması, taciz, dışlanma, küçük düşürme, aşağılama ve stres yaratma gibi çeşitli yollarla gerçekleşebilir. Bu tür bir duruma uğrayan bireyler, hem fiziksel hem de psikolojik olarak zarar görebilir. Mobing davaları, mağdurların bu haksızlıkları hukuki yollardan çözmelerini sağlayan önemli bir yoldur. Peki, mobbing davası nasıl açılır, hangi durumlar mobbing kapsamında değerlendirilir, ve bu davada ne gibi adımlar atılmalıdır? Bu yazımızda mobbing davası ile ilgili tüm bilmeniz gerekenleri detaylı bir şekilde ele alacağız.
Mobbing Nedir?
Mobbing, işyerindeki bir çalışanı ya da grubu, iş gücü ya da sosyal statüsü nedeniyle sürekli olarak psikolojik baskı altına almak, onları dışlamak ve moral bozukluğu yaratacak şekilde davranışlar sergilemektir. Bu davranışlar, genellikle tekrarlayan, sistematik ve uzun süreli baskılardan oluşur. Mobbing, çalışma ortamında huzursuzluk yaratır, iş verimliliğini düşürür ve bireylerin psikolojik sağlıklarını olumsuz etkiler. Mobbing davranışları arasında, aşağılama, dedikodu yapma, dışlama, iş yüküyle cezalandırma, kişisel hakaretler ve iş yerinde yalnız bırakma gibi birçok olumsuz durum yer alabilir.
Mobbing Davası Açmanın Şartları
Mobbing davası açmak için bazı şartların yerine getirilmesi gerekir. İlk olarak, mobbingin sürekli ve tekrarlayan bir şekilde gerçekleşmesi önemlidir. Tek bir olumsuz olay, mobbing olarak kabul edilmez; bunun yerine, işyerinde bir çalışanın sistematik şekilde hedef alınması gereklidir. Ayrıca, bu tür davranışların işyerindeki yetkili kişiler ya da amirler tarafından fark edilmiş olması, davanın kazanılmasında önemli bir rol oynar. Eğer mobbing uygulayan kişi, işyerindeki yöneticiler ya da işveren ise, işyerindeki üst düzey yöneticilere de bildirimde bulunmuş olmak önemlidir.
Mobbing Davası İçin Kanıtlar
Mobbing davasının başarılı olabilmesi için geçerli ve yeterli kanıtların toplanması gerekmektedir. Mobbing mağdurları, olumsuz davranışları belgeleyebilmek için şunları yapabilirler:
- Yaşanan olayı yazılı olarak kaydetmek,
- Tanık ifadeleri almak,
- İlgili yazışmalar ve elektronik postalar gibi belgeleri toplamak,
- Sağlık raporları ile psikolojik etkilerin belgelenmesi,
- İşyerindeki diğer çalışanlardan destek almak.
Tüm bu belgeler, davanın gücünü artıracak ve mobbingin varlığını kanıtlayacaktır.
Mobbing Davasında Hukuki Süreç
Mobbing davası açmadan önce, genellikle mağdur kişinin ilk olarak işyerindeki üst yöneticilere, insan kaynakları departmanına veya sendikaya başvurması önerilir. Eğer bu yollarla bir çözüm bulunmazsa, hukuki yola başvurulabilir. Mobbing davası, işyerindeki mobbing uygulamalarını engellemeyi ve mağdurun psikolojik, duygusal ya da maddi zararlarını telafi etmeyi amaçlar.
Dava açılmadan önce, mobbing mağdurları, işyerindeki çalışma koşullarını ve mobbingin sebeplerini de ayrıntılı şekilde sunmalıdır. Mahkeme, mobbingin kişisel bir durum olup olmadığını, işyerindeki genel atmosferin nasıl olduğunu ve mobbingin mağdur üzerinde yarattığı olumsuz etkileri inceleyecektir.
Mobbing davası sonunda mağdur, işyerine tazminat talep edebilir. Ayrıca, işyerindeki psikolojik baskıların ortadan kaldırılması için hukuki bir çözüm önerisi de mahkeme tarafından sunulabilir.
Mobbing Davasında Tazminat Talepleri
Mobbing davası açan kişiler, sadece manevi tazminat talep edebilirler. Ancak, bazı durumlarda maddi tazminat da talep edilebilir. Örneğin, mobbing nedeniyle kişinin psikolojik sağlığı bozulmuşsa, tedavi masrafları ve iş gücü kaybı da tazminat olarak talep edilebilir. Mahkeme, mobbingin derecesine, mağdurun uğradığı zararın boyutuna ve işyerindeki diğer koşullara göre tazminat miktarını belirler.
Mobbing Davalarında Savunma Stratejileri
İşveren veya işyerindeki diğer yetkili kişiler, mobbing iddialarıyla karşı karşıya kaldıklarında, kendilerini savunmak için çeşitli stratejiler kullanabilirler. Savunmalar, mobbingin meydana gelmediğini, yalnızca iş disiplinini sağlamaya yönelik uygulamalara başvurduklarını ya da durumun yanlış anlaşıldığını öne sürebilirler. Ancak, eğer davada yeterli delil sunulursa, savunmalar geçersiz olabilir. İşverenin yükümlülüğü, çalışma koşullarını düzenlemek ve çalışanlarının psikolojik sağlığını korumaktır. Aksi takdirde, işveren de tazminat ödemek zorunda kalabilir. Mobbing, işyerinde hem çalışanın hem de işverenin ciddi sorunlarla karşılaşmasına yol açabilen bir durumdur. Çalışanların haklarının korunması, sadece işyeri huzuru için değil, aynı zamanda iş gücü verimliliği için de büyük önem taşır. Mobbing mağdurları, yaşadıkları psikolojik ve duygusal zararı hukuki yollarla tazmin edebilirler. Eğer siz de mobbing mağduruysanız, bir iş hukuku avukatıyla görüşerek yasal haklarınızı öğrenebilir ve mobbing davası açarak mağduriyetinizi gidermeye çalışabilirsiniz.